Oyunlarımızı yitirdik, dostlar…
Öyle çok anlamlı olmasa da oyunlarımız vardı. Umut doluyduk. Mutluyduk.
Her şey o hacıyatmazın gelişi ile başladı.
Geldiği güne kadar oyun parkında salıncakta sallanır, tahterevalliye biner, saklambaç, körebe, bezirganbaşı, topaç çevirme, yakar top, mendil kapmaca, birdirbir hatta uzuneşek oynardık. Kimimiz ebe kimimiz bezirganbaşı olurdu.
Oynar ve unuturduk. Hem oynarken geçen zamanı, hem de bir önceki oyunda ebenin sobenin kim olduğunu unutur hep yeniden başlardık. Oynarken hırslananlarımız da olurdu. Oyun bittiğinde parkın kenarındaki musluktan birlikte su içer şakalaşır mutlu, mesut evin yolunu tutardık.
Bir gün her zaman oynadığımız kum havuzunda elleri önde kenetlenmiş namaza durmuş gibi öylece ayakta duran o irice oyuncağı fark ettik.
Kim getirdi? Neden getirdi? Hiç bilmedik.
Öylece duruyor bize bakıyor ve gülümsüyordu. Sanki kendi gelmiş gibiydi. Önceleri hoşumuza gitti. Devirmeye çalışsak da hep ayağa kalkmayı başarıyordu. Görüntüsünden korkanımız da oldu. Gücü yerinde olanlarımız başını yere değdirip üzerine oturmayı başarsa da ne yapıp edip doğruluyor, öylece bize bakıyordu. Oyunlarımıza katılmıyordu. Hep kendiyle oynamamızı istiyor gibi bir hali vardı. Bir süre sonra pes ettik. Bırakıp kendi oyunlarımıza döndük. Ama o öylece durup bizi izlemeye devam etti.
Bizi ve oyunlarımızı izliyordu.
Gözü hep üzerimizdeymiş gibi gelmeye başlayınca rahatsız olup uzaklaştırmak istedik. Gücü yetenimiz kaldırıp parkın bir kenarına atmaya çalıştı. Park görevlisi kesin bir dille bunu yapamayacağımızı söyleyip getirip yerine geri koydu. Park görevlisinden güç alıp yerini sağlamlaştıran bizim hacıyatmaz konuşmaya da başlamıştı. Gülümseyen bir çift gözün üstümüzde olduğu yetmediği gibi konuşup oyunlarımıza karışıyordu. Saklambaçta saklananların yerini ispiyonluyor, körebenin gözleri bağlıyken yakaladığı kişiyi tanıması için oyuna müdahale ediyordu. Ağzını veya gözünü bağlayıp susturmaya çalışanımız da oldu ancak işe yaramadı.
Tadımız kaçmıştı.
Saklı bilgilerimizi paylaştığı için uzuneşek, körebe, saklambaç oynayamaz olmuştuk. Topaç, yakar top veya birdirbir oynarken bile o heybetli sesiyle oyuna karışıyor aklınca taktik veriyordu. Birimiz başını yere eğip üzerine oturduğunda oyunlarımızı göremiyor ve karışamıyordu. Ama bu kez de yüksek sesle kimin kim hakkında neler söylediğine dair yalan yanlış iftiralar atıyor huzurumuz kaçırıyordu.
Baktık olmuyor oyun parkımızı değiştirip uzaktaki parka gitmeyi denedik ama o yine oradaydı.
Nasıl geldi? Kim getirdi? Bütün parklara hacıyatmaz mı koymuşlardı? Doğrusu bilemedik.
Varlığına alışmaya çalışsak da olmadı. Konuşan heybetli bir hacıyatmaz yüzünden huzurumuz kaçmıştı. Ne oyunlarımıza katılıyor ne de rahat bırakıyordu.
Keşke o pazarlığa hiç girişmeseydik.
Sivri akıllı bir arkadaşımız oyunbozanlık etmemesi ve sessiz kalması karşılığında hacıyatmaza ne istediğini soralım diye bir fikir ortaya atmasa belki oyunlarımızı hiç yitirmeyecektik. Bizi dikkatlice dinledi ve dediklerini yaparsak susup sadece izleyeceğini söyledi. İstediği ise masum görünüyordu. Bezirganbaşı oyununda tekerlemeyi ve adlandırmayı değiştirip “aç kapıyı hacıyatmaz”? diyerek oynamamızı kendini de ortaya almamızı istiyordu. Susup rahatsız etmemesi karşılığında aramıza alıp oyunu onun adıyla oynamaya başladık. Ortamızda hacıyatmazla bezirganbaşı oyununu oynamaya başlayınca başkalarının da dikkatini çekti. Yeni arkadaşlar edindik. Hoşumuza gitti. Hepimizin yüzü gülüyordu. Ancak bu kez sorun sıkılıp başka oyun oynamak isteyince patlak verdi. Hep aynı oyunu oynamamızı istiyor yoksa yine gevezeliğe başlayacağından söz ediyordu. Üsteleyince isteklerini bir bir sıraladı.
Oyunlarımıza katıldığı yetmezmiş gibi kurallarını da kendince değiştirmek istiyordu.
İnanmayacaksınız ama körebe oyununda üç tane kör ebe olmasını, saklambaçta ise ebe sayısının ikiye çıkarılmasını bile kabul ettik. Uzuneşek oynamamızı yasaklamasına da ses etmedik. Her oyunda başköşede yer almasına beğenmediği arkadaşlarımızın keyfi olarak oyun dışı tutulmasına bile ses çıkarmadık.
En sonunda baktık olmuyor parka gitmemeyi denedik ama kendine yeni taraftarlar edinmişti. İşe yaramadı. Kendimizi cezalandırdığımızla kaldık.
Gün geldi bir de baktık; kendi oyunlarımız yerine başkalarının saçma kurallara bulanmış oyunlarında yer edinmeye çalışıyor, oyuna girebilmek için arkadaşlarımızla didişiyoruz. Oyuna giremeyip dışarıda boynu bükük bizleri izleyen arkadaşlarımızın bakışlarına bile kafamızı çevirir olduk.
Küsen veya sıkılıp vazgeçen olsa da parkın kalabalığı azalmadı. Duruma isyan eden birkaçımız bildiğimiz gibi eski usul oynamaya çalışmaya kalkınca parkın kurallarını bozmakla suçlanıp engellendik. Parktan kovulduk. Oyunları kendi kafasına göre değiştirip her oyunu kendi istediği gibi oynamayı dayatan hacıyatmaz parkın kurallarını da değiştirdi.
Sözgelimi, çeşmeden su içmek yasaklanmıştı. Nedenini sormak da yasaktı.
Hacıyatmazın dokunulmazlığı da vardı. Öfkelenip plan yaptık. Bir kaç kez gizlice gelip hırpalamak istedik ama her saat çevresi kalabalıktı. Oyun saati bitse de yanından ayrılmayıp başını bekleyen korumaları vardı.
Dedim ya, oyunlarımızı yitirdik, dostlar.
Sonunda pes edip evlerimize çekildik. Arkadaşlarımızdan hacıyatmazın ekibine katılan bile oldu. Evde yalnız başına kendimizi oyalasak da birlikte oynadığımız oyunlara özlemimiz hiç dinmedi.
Şimdi oyun parkı yine kalabalık ama o hacıyatmaz yüzünden ne bildiğimiz oyunlar kaldı, ne de yeni oyun arkadaşı edinebiliyoruz. Parkın da pek tadı kalmadı. Uzaktan bakınca birbiriyle kıyasıya yarışan yeri gelince hırslanıp ağlayan, birbirini hırpalayan çocuklar görüyor ürküyoruz.
Diyeceksiniz ki; belki de siz büyüdünüz ve oyunlar eski cazibesini yitirdi.
Büyümek böyle olsaydı aklımız oyunlarda kalır mıydı? Anasının babasının sözünü bile zor dinleyen içimizdeki o afacan, hacıyatmazın kaprislerine teslim olur muydu?
Şimdi ne oynayanlar memnun ne de bizler gibi uzaktan bakanlar.
Oyunlarımızı yitirdik, dostlar…
Öyle çok anlamlı olmasa da oyunlarımız vardı. Umut doluyduk. Mutluyduk.
Her şey o hacıyatmazın gelişi ile başladı.
Mehmet Uhri
Not: Karikatür için Sayın Selçuk EREZ’e yürekten teşekkürler.