Lastik tamircisi

img_2280

İzmir’de yaşayan ve kısa süre önce ciddi bir kalp ameliyat geçiren abimin yanında olmak için arabamla İstanbul’dan yola çıkmaya hazırlanıyordum.

Şehrin yoğun trafiğine yakalanmamak için ya sabahın körü ya da öğlene doğru yola çıkmak gerektiğini bilen her İstanbullu gibi 11.00’ e doğru Bakırköy’den yola koyuldum. Navigasyon beklediğimden de yoğun trafik yüzünden boğazın altından geçen Avrasya tünelini işaret ediyordu.

Sahil yoluna çıkıp tünele doğru yöneldiğim sırada arabamın lastik uyarı ışığı yandı. Mecburen tünele girmeden sahil yolundan devam edip lastik tamircisi aramaya başladım. Yolculuğun daha başında böyle bir aksilik yaşanmasına üzüleyim mi sevineyim mi bilemiyordum.

Canım sıkılmıştı.

Yol üstündeki benzin istasyonları da lastik tamiri yapmıyordu. Sultanahmet sapağından içeri girip oralarda lastikçi aramam gerektiğini söylediler. İzmir diye başladığım yolculuk Sultanahmet’in dar sokakları ile devam ediyor, aradığım lastikçiye ulaşmamda navigasyonun da yardımı olmuyordu.

Yolda durup sorduğum bir adam ve daha sonra inip yol tarifi almak zorunda kaldığım bakkal dükkânı sayesinde zor da olsa lastik tamircisine ulaştım.

Tamirci dediğime bakmayın. Sultanahmet meydanına çıkan ana yolda önünden iki kez geçtiğim halde göremediğim hap kadar bir barakadan ibaretti. Tabelası bile yoktu. Yol kenarında ağaca asılı boyalı birkaç araba lastiği dikkatimi çekmese daha çok arardım.

Dükkânın önüne yanaştığımı gören ufak tefek ihtiyar lastikçi dışarı çıktı. İlerlemiş yaşını saklamayan ağarmış saçı ve sakalıyla yaklaşıp hızlıca dört lastiğe göz attı. Lastikçiye sol arka lastiğin arıza sinyali verdiğini söyledim. Cevap vermedi. Cebinden gözlüğünü çıkarıp lastiğe yöneldi. Bir şey görünmediğini havasının hafif inik olması dışında sorun görmediğini yine de kontrol etmek gerektiğini söyledi.

İzmir’e doğru yola çıktığımı gideceğim yolun uzun olduğunu ve daha yolun başında böyle bir aksilik yaşadığımı bir an önce gerekeni yapıp yola koyulmamı sağlaması için yardımını rica ettim.

Krikoyu yerleştirip lastiğin bijonlarını gevşetirken “İzmirli misin?” diye sordu. İzmirli olduğumu ancak İstanbul’da yaşadığımı söyledim. Kafasını kaldırmadan “Yolculuğu anladık da söyle bakalım gidiyor musun? Yoksa dönüyor musun?” diye sordu.

İçimden “çattık” diyor ve ne cevap vermem gerektiğini düşünüyordum.

O sırada içinde yolcusu da olan bir taksi yanaşıp inik lastiği için yardım istedi. Lastikçi benim lastiği bırakıp taksiye yöneldi.

İtiraz edecek oldum.

Sert biçimde elini kaldırıp. “Ticarinin her zaman önceliği vardır. Üstelik yolcusu da var bekleyeceksin.” Dedi.

Doğrusu; araba krikoda ve lastik çıkarılmış olmasa basıp gidip başka bir lastik tamircisi arayasım vardı.

Dışarının ayazından kurtulabilmek için lastikçinin derme çatma barakasına girip ısınmaya çalıştım. İçeride bir lastikçide görmeye alıştığım asgari cihazların dahi olmadığını fark edince doğru bir iş yapıyor muyum tedirginliği yaşamaya başladım. Dükkânda eski bir su dolu küvet ve bir kompresör dışında lastiği janttan ayırıp birleştirecek alet bile yoktu. Tüm bunları elindeki levye ile yaptığını taksinin lastiğini onarırken fark ettim.

Taksinin işi neyse ki uzun sürmedi. Bagajdan çıkan yedek lastiği birlikte yerine taktılar. Tamir görmesi gereken lastiği “sonra uğrar alırsın” diyerek taksiyi yolcu etti. Tüm bu süre içinde çok az konuştukları ama iyi anlaştıklarını fark ettim.

Arabamdan çıkardığı lastiği su dolu küvete doldurup hava basarak iyice şişirdiğinde lastiğe saplanmış küçük vidanın yerini bulunca yüzünde hafif bir gülümseme belirdi. Kafasını kaldırıp bana baktı ve “Sorduğum soruya cevap vermedin.” Dedi.

- İzmir’e abimin yanına gidiyorum. Ameliyat oldu. Yanında olmalıyım

- I ıh. Ben niye gidiyorsun diye sormadım. Çıktığın yolculuk senin için gidiş mi? Yoksa dönüş mü?

- Ne bileyim. Hiç düşünmedim.

- Düşün hele. Daha vaktimiz var.

Lastiğe saplanmış vidayı çıkardığı yere bir tornavida sapladı. Sonra lastiği janttan ayırmadan delik bölgeye dışarıdan yama yaparak onarıma girişti. Açıkçası yaptığı onarım biraz baştan savma görünüyordu. Neden lastiği çıkarıp onarmadığını sordum. O zaman balans ayarının bozulacağını lastiği çıkarırken işaretlediği biçimde yerine takarak balans gerektirmeden yola koyulabileceğim açıklamasını yaptı.

Yola koyulma telaşım giderek yolda lastik ile ilgili başka bir sorun yaşar mıyım telaşına dönüşüyordu.

img_2279

Yetmezmiş gibi kapının önünde duran diğer bir taksinin korna sesi ile bizimki elindeki işi bırakıp dışarı çıktı. Takside yolcu yoktu. Lastikçi kenarda bekleyen onarım görmüş lastiği arabanın yanına yuvarladı. Taksici ile birlikte taksinin sol ön lastiğini çıkarıp onarım görmüş olanı taktılar diğer lastiği bagaja yerleştirdiler.

Tüm bu süre içinde yine neredeyse hiç konuşmadılar.

Her iki taksicinin de lastikçiye ödeme yapmadan yola devam ettikleri gözümden kaçmamıştı. Taksilere özel indirim uygulanıp uygulanmadığını sordum. Alaysı bir gülümseme ile baktı.

- Ödemenin tamamını senden tahsil edeceğim. Taksicilerin hayır duasını alacaksın. Fena mı?

- Olur mu öyle şey?

- Sen soruya cevap ver. Çıktığın yol gidiş mi? Yoksa dönüş mü?

- Geri dönmek üzere İzmir’e doğup büyüdüğüm memlekete gidiyorum. Geri dönmem gerektiğine göre yine de gidiş olmalı.

- Emin misin?

- Yahu onar şu lastiği de trafik yoğunlaşmadan çıkayım şu İstanbul’dan…

Az önceki alaysı gülümseme yüzünde yine belirdi. Lastiği onarırken sessizce başında bekledim. Dışarı çıkıp arabanın başına geldiğimizde elimle dükkânı işaret edip “eski görünüyor. Kaç yıllık bu dükkân?” Diye sordum.

Anlattığına göre 7 yılı burada 39 yılı karşı kaldırımda olmak üzere 46 yıllık lastikçi dükkânında koca bir ömür geçirmişti. Samsunluydu. Delikanlılık yıllarında babasının balıkçı teknesinin bir kaza sonucu batması üzerine aile zor duruma düşmüş eve yük olmamak için yıllar önce askerlik için geldiği İstanbul’da kalmıştı. O zamanın Sultanahmet mahallesinde ustasının yanında çıraklıktan başladığı lastik tamirciliği ile hayata tutunmuştu.

- Geri dönmeyi hiç düşünmedin mi?

- Nasıl döneyim? Kimse kalmadı ki. Çocukluğum gençliğim ne varsa kayboldu gitti. Geride hiç bir şey kalmadı. İstesem de dönemem.

- İyi de burası Sultanahmet. Buralar da çok değişti. Evler yıkılıp otel oldu. İstanbullu kalmadı. Her yan turist doldu. Bu dükkân burada nasıl kalabildi?

- 7 yıl önce karşı kaldırımdaki 39 yıllık dükkânım bina ile birlikte yıkıldı. Taksiciler ve esnaf sağ olsun kömürlükten bozma bu derme çatma barakaya geçmemi sağladılar da tutunabildim. Babamın teknesinin battığı gibi içinde yaşadığım mahalle ayağımın altından kayboluyorken esnafın yardımıyla karaya oturmuş gibi oldum.

- O yüzden mi taksicilerden ücret almıyorsun.

Cevap vermedi. Yerine yerleştirdiği lastiğin bijonlarını iyice sıktı. Diğer lastiklerin bijonlarını ve lastik havalarını kontrol etti. Krikoyu indirip yola çıkabileceğimi söyledi.

İstediği ücret beklediğimin çok altında kalınca utandığımı hatırlıyorum. Teşekkür edip hakkını helal etmesini istedim. Kafasını kaldırıp yine o alaycı ifade ile yüzüme bakıp “Sen yine de sorduğum soruyu biraz daha düşün. Bak ben yıllardır ne gidebiliyorum ne de dönebiliyorum. Sen hiç olmazsa yola koyulmuşsun. Çıktığın yol nereye kadar gidiş veya nereden sonrası dönüş.” Dedi. Cevap vermemi beklemeden elini kaldırıp “Bana değil yolda kendine anlat. Hadi git şimdi selametle” diyerek uğurladı.

Sonuçta yola çıkışım bir saat gecikmiş ve bu durum şehrin trafiğinin daha da rahatlamasına yol açmıştı.

Navigasyon tüm bu gecikmeye karşın en başta gösterdiği varış saatinin sadece 15 dakika sapacağını işaret ediyordu.

Tüm telaşıma ve hissettiğim sıkıntıya karşın yolculuk ile ilgili pek bir şey değişmemiş lastikçi ve onunla olan muhabbet hiç yaşanmamış gibi yola koyulmuş olduğumu düşündüm.

Ama yine de bir şey olmuştu. Lastikçi yol boyunca kafamı kurcalayacak o soruyu da yükleyip beni yolcu etmişti.

Doğup büyüdüğüm mahalleye doğru yola çıkmıştım. Abim beni bekliyordu. Birkaç saat sonra ulaşacağım mahalle çocukluğumun ve gençliğimin geçtiği mahalle değildi. Lastikçinin teknesi gibi ayağımın altından kaybolup gitmese de başka bir şeye dönüşmüştü.

Yine de gidiyordum.

İsmini bile bilmediğim bir lastikçinin sorusunu düşünmek istemesem de yol boyunca gelip durup aklıma takılıyordu.

Yola çıktığımda geri döneceğimden emin olduğum için İzmir’e gidiyordum. Şimdi ise bu yolcuğa zaman içindeki kendime doğru bir dönüş de eşlik ediyor gibi geliyordu. Dönüş diyemesem de ürküyordum.

Abim orada beni bekliyordu.

İyi de hangi abim?

Birlikte büyüdüğümüz oyunlar paylaştığımız o yaramaz çocuk mu? Yollar iller ayrıldıktan sonra uzaklaştığım koca adam mı? Yoksa hasta yatağında yatan ve giderek daha huysuz bir ihtiyara dönüşeceğinden endişe ettiğim abim mi?

Sanki bu arada ben hiç mi değişmemiştim?

O ihtiyar ufak tefek lastikçi bijonları iyi sıkmış ancak kafamın içinde bir şeylerin gevşemesine yol açmıştı.

Lastiğin hava kaçırması gibi düşüncelerin o gevşeyen yerlerden sızıp yol boyunca kafamı doldurmasına engel olamıyordum.

İzmir’e yaklaştığımda bile lastikçinin sorusu aklımdan çıkmamıştı.

Çalan telefonun sesi ile irkildim.

Arayan abimdi ve “geldin mi?” diye soruyordu.

Mehmet Uhri

One Response to “Lastik tamircisi”

  1. Mustafa Gül diyor ki:

    Sevgili Uhri, eline sağlık. Umarım abin seni görünce çok sevinmiştir. Sevgiyle.

Leave a Reply