Biz karıncalar için gölgemizi yaşatan zayıf, kavruk, fakir bir dünyadır, bu ada.
Bizler de o adanın sefil sakinleriyiz.
Şartlar zor da olsa mutlu yaşar, burada ölürüz. Bulduğumuzla yetiniriz.
İnsanlar rahat bıraksa şu küçük adamızda rahatça yaşayabileceğiz. İlla gelip yayılacak, tutunmaya çalışacak, sonra da gerisin geri gidecekler. Yaz ayları insan kalabalığı yüzünden ortalığa çıkmaya cesaret edemesek de havaların soğuması ile adaya gelen insan sayısı azalınca rahatlıyoruz. Ancak kışın en zor hava şartlarında bile bir iki deli çıkıp geliyor ve cılız küçük dünyamızda bizleri yine rahat bırakmıyorlar.
Biz kim miyiz?
Van gölü üzerindeki Akdamar adasının karıncalarıyız.
Adanın gerçek sakinleriyiz.
Adada yalnız değiliz. Bir de bizim gibi adaya gölgesi düşen badem ağaçları var. Başkaları da var ama onlar da bizler gibi gölgesi uzun olanlardan.
İyi de o çok yakındığımız insanların, adaya gelen gidenlerin gölgesi yok mu?
Var elbet. Onlar adada diklenip hep güneş tepedeyken gelip gittiği için bıraktıkları gölge de kalıplarına göre komik kalıyor. Hatta güneşten kaçıp badem gölgesi aramalarına bakılırsa gölge bırakmak gibi dertleri de yok. Heybetli görünseler de ufacık gölgeleri ile her yerin ve her şeyin sahibi gibi dolaşmalarına badem ağaçları gibi bizler de gülüp geçiyoruz.
Binlerce yıldır biri gelir diğeri gider ve her gelen adanın sahibi olduğunu iddia ederler. Halbuki, değil kendileri, gölgeleri bile kalmaz.
Biz karıncalar, insanların sahiplenme merakını hiç anlamıyoruz.
İnsanların her şeyi, her yeri sahiplenmek ve sonra üstüne oturup kimseyle paylaşmamak gibi garip huyları var. Bir şeyin sahibi olunca diğerlerin yoksunluk içinde kalması, eziyet çekmesi mi gerekiyor? Hadi hepsinin sahip olduğu bir şeyler var diyelim; bu kez benimki az seninki çok diye hır çıkarıyorlar.
Birlikte yaşıyorlar ama birlikte yaşamanın ne olduğunun farkında bile değiller.
Buradan, toprak altından bakıldığında kimse hiçbir şeyin sahibi değil. Gerçekte ada yaşadığı sürece varız. Ada ölürse hayat da yok.
Birinin insanlara, o midesi yarımlara anlatması gerekiyor.
Adaya gelen midesi yarımları görseniz ne demek istediğimizi daha iyi anlarsınız. Kendi aralarındaki farklılıklara katlanamadıkları gibi aynı dili konuşanların bile birbiriyle anlaşmadığına sıkça şahit oluyoruz.
Binlerce yıldır huzur içinde şu garip, kurak fakir adada yaşamayı sürdüren bizler gibi çift midelilerin insanları anlaması çok zor. Yanlış duymadınız. Çift mideliyiz, midemizin birini kendimizi beslemek diğerini de açları doyurmak için kullanırız. Yani değil kavga etmek anlaşamamak, bedenimizin yarısını yaşadığımız ada gibi diğerleri için harcamaktan çekinmeyiz. Bu sayede biz olur, çok olur ve mutlu oluruz.
Adayı da o kurak cılız haliyle karşılık beklemeden bizleri yaşatmaya çabaladığı için severiz.
Şartların zorluğuna rağmen buradan ayrılmayı istemez, aynı kavruk cılız hayatı hep birlikte mutlu mesut paylaşırız. İnsanlar ise korkularıyla gelir ve korkularıyla yaşar, adayla kavgaya tutuşurlar. Adaya inşa ettikleri taş evlerin içinde kabuklarına çekilip korkularından arınır daha mutlu sevecen olabilseler de dışarıda hep o asık yüzlü sert görüntüleriyle dolaşırlar.
Halbuki çocukken hiç böyle değiller.
Bizleri görüp fark eden, merak eden, ağaçlara tırmanan tanımadığı diğer çocuklar ile oyunlar oynayan, elindekini paylaşan çocukları çok severiz. Onları kendimize yakın hissederiz. O sevgi dolu, paylaşmayı bilen çocukların korkuyla yaşayan koca koca insanlara dönüşüyor olmasına üzülür bunu neden yaptıklarını ve değiştirmeye çabalamamalarını hiç anlamayız.
Üstelik her şeyi bildiklerini sanıyorlar ama bizlerden bile öğreneceği daha çok şey var, insanoğlunun.
Şu küçücük dünyamızdan, adadan bakılınca; insanların hep birbirleriyle ve doğayla didiştiğini, kavga etmeden duramadığını görüyoruz. Gelenler adayı anlamak onu tanımak yerine kendilerine göre değiştirmeye çabalıyor. Böyle olunca kalıcı da olamıyorlar. Taş üstüne taş koyup bir süre tutunmaya çabalasalar da sonuçta adada doğru dürüst gölge bile bırakmadan geçip gidiyorlar. Aralarından az da olsa geçici olduğunu kabullenen, kalıcı olanın ada olduğunu görüp anlayan çıksa da aralarında tutmuyor, istemiyorlar.
Bizler ise her şeyin geçici olduğunu, kalıcı olanın bu ada ve üzerindeki hayat olduğunu biliriz.
Kısacık ömrümüzde gölgemizi yayar adayı kucaklarız. Bizler gitsek de adanın yaşamaya devam edeceğine, taşların üstünde gölgelerimizden izler kalacağına inanırız.
Bu da bize yeter.
Akdamar adasının biricik dünyamız olduğunu bilir ve o dünyanın sefil sakinleri olarak barış içinde yaşarız.
Birileri insanlara yaşadıkları dünyadan başka gidecek yerleri olmadığını hatırlatsa belki onlar da yeryüzü ve birbiriyle kavga etmek yerine bizim gibi barış içinde yaşayacak diye umutlanırız.
Binlerce yıldır insanlar gelir gider birbirlerine bakmaktan ne biz karıncaları ne cılız yabani badem ağaçlarını ne de o geniş yüreğiyle bizleri yaşatan adayı görürler.
Dedik ya, öğrenecekleri çok şey var.
Geldikleri yere, hayata ve kendilerine bakmak yerine diğerlerine ve onların sahip olduklarına bakıp, birbirleriyle yarışarak ömür tüketiyorlar. Bastıkları toprağı, doğayı ve yaşadıkları yeri sanki kendi yaratmışçasına hoyratça davranmayı marifet sayan, hayatla kavga ederek yaşayan huzursuz ham bir canlı işte.
Üstelik ne kadar çırpınsalar da kalıcı olamadıklarının, adanın taşı toprağı birkaç cılız badem ağacı ve bizlerden başka kimsenin kalıcı olamayacağının da farkındalar.
Burada olmayı biz seçmedik. Gidecek yerimiz gücümüz olsa belki bizlerden de çıkıp gitmek isteyen olabilirdi. Ancak adanın bizlerle yaşadığını ve bizleri yaşatanın da ada olduğuna inanırız. Bizleri kucaklayan, onca yokluğa rağmen yaşatmaya çabalayan adanın gönlünü hoş tutar, toprağını eşeler, yer altına taşıdıklarımız ile karnımızı doyurur bu susuz kurak adanın verdikleri ile yetinmeyi biliriz.
Onca yokluğa, zorluğa karşın bizleri hayatta tutan adayı sever, onun da bizi sevdiğine inanırız.
Biz karıncalar için gölgemizi yaşatan zayıf, kavruk, fakir bir dünyadır bu ada.
Bizler de o adanın mutlu ve sefil sakinleriyiz.
Bir de insanlar bunu anlayabilse…
Mehmet Uhri