Harf Tamircisi

Sıcak bir yaz günü genç kadın sahil kasabasının çarşı camii önünde lokmacının pişirip küçük kaplara koyduğu lokmaları dağıtıyordu.

Lokma arabasının önündeki yazboz tahtasında büyük harflerle bir kadın ve adamın ismi ve ?ruhlarına Fatiha? yazısı okunuyordu. Kalabalığın artması ile oluşan kuyruğa lokma yetiştirme telaşı ile bir yandan yeni lokma hamurları yağa atılıp diğer yandan pişenleri toplama telaşı çalışanları ter içinde bırakmıştı.

Kadın bir süre sonra sıcak yaz güneşinin de etkisiyle yorulup dağıtım işini çalışanlara bıraktı. Kenardaki banka ilişti. Sonradan lokmacının babası olduğunu öğreneceği adam ise bankın diğer ucunda oturmuş omuzundaki havlu ile terini kuruluyordu. Adam tabelayı işaret edip ?Allah kabul etsin, anne babanız herhalde?? diye sordu. Kadın başını sallamakla yetindi.

Kadın artan çarşı kalabalığını ve uzayan kuyruğu işaret edip ?yetmeyecek sanırım, hamuru arttırmak mümkün mü?” Diye sordu. Lokmacının babası ayağa kalkıp lokma hamurunun olduğu tencereye bakıp yerine geri döndü.

- Kızım bu hayır lokması. Hayrın ölçüsü olmaz. Hem yeni hamur hazırlayıp mayalanmasını beklemek saatler alır. Yettiğince?

- İyi ama ya yetmezse?

- Bunca zamandır bu işi yapar seyyar hayır lokması dağıtırım, yettiğini hiç görmedim. Ne kadar yaparsan o kadar alıcısı olur. Lokmayı yiyenler gibi yetişemeyip yiyemeyenler de duasını okur geçer gider. Herkese kaderi kısmeti kadar düşer. Ömür gibi.

- Ömür gibi mi?

- En yaşlısı, hayatı en dolu dolu yaşamışı bile ömrü bir gün daha uzun olsun ister ya… Lokma da öyle. İstersen sabahtan akşama dağıt bir sonrakinin alıcısı hep hazırdır. Herkes kaderi kadar yaşar ve kısmeti kadar doyar.  Yaşanmış günlerin anısına rahmetlilerin ruhuna gidecek bir koku ve damak tadı yapar dağıtır geçersin. Kimi dua eder, şükreder kimi ise hiç umursamaz “enayinin biri bedava lokma dağıtıyor” der. Yani lokmayı dağıtan gerçekte kendine dağıtır.

Bu sözlerden sonra kadın çantasını karıştırıp cüzdanının içinden çıkardığı aile fotoğrafına bir süre baktı. Gözleri doldu.

Kendini toparlayıp resmi yerine koyup yeni çıkan partiyi dağıtmak için tekrar lokma tenceresinin başındaki yerini aldı. Pişenler dağıtılıp bir sonraki partinin çıkmasını beklerken gelip tekrar bankın ucuna oturdu.

Bu kez soru sorma sırası kadındaydı. Lokmacının babasına kaç yıldır bu işi yaptıklarını ve başka iş yapıp yapmadığını sordu. Lokmacı oturduğu yerde hafifçe doğruldu.

- Dükkânı kapattım. On yılı aşkın bir süredir seyyar lokmacılık yapıyorum. Şimdilerde oğullarım işi devraldı bir arabamız daha var. Alın teri döküp paramızı kazanıyoruz. İki araba ile üç aile geçiniyor.

- Kapattığınız dükkânda ne iş yapıyordunuz?

- Lokantacıydım. Daha doğrusu gündüz esnaf lokantası akşam meyhanecilik gibi bir şeydi.

- Neden kapattınız? Rekabet yüzünden mi?

- İşlerim iyiydi. Bir gün meyhanenin müdavimlerinden birini kaybettik. Baktık kimi kimsesi yok. Ardından bir helva karıp dağıtalım istedik. Meyhanecinin helvası diye çekinip almadılar. Önceleri anlamadım. Sonra merhumun kırkında lokma yapıp dağıttık yine elimizde kaldı.

- Anlamadım

- Ben de anlamadım. Ama baktım ki bir şeyler ters gidiyor. Sağlık sorunlarım da gözümü korkuttu. Yolun sonuna doğru tövbekâr olup meyhaneciliği bıraktım. Bu işe başladım.

Kadın hafifçe gülümseyerek ?Benim için fark etmezdi. Hem helvayı kimin yaptığı neden önemli olsun ki?? diye cevap verip bir süre sustu. Sonra kafasını kaldırıp ?Sahi lokmanın bir anlamı var mı? Söz gelimi neden böyle yuvarlak ve ortası neden delik olmak zorunda?? diye üsteledi. Adam ayağa kalkıp pişen lokmalardan birini eline aldı;

- Yıllar önce çırakken bu soruyu rahmetli ustama sorduğumda eline bir lokma alıp ?Lokma ölenin ardından yaşanmışları anmak, hatırlamak için yapılır ve bir ömrü anlatır. Dünyaya çiğ ve cıvık bir hamur gibi gelir, mayalanır kabarır büyürüz. İçimizde anlamını bilmediğimiz bir boşlukla hayata atılırız. Hayat bizi pişirir ve aldığı yere bırakır. Hayatlarımız da lokmaya benzer. Hepsinin ortasında ama küçük ama büyük boşluk olur. Ne kadar kabarsan, iyi pişsen, hatta şuruptan parlasan da o boşluktan kurtulamazsın. Belki bizi biz yapan da o boşluktur, kim bilir?? gibi bir yanıt vermişti. O zamanlar pek anlamamıştım. Gerçi yassı hamur olarak kızartıp pişi gibi yapabilirsin ama bildiğimiz hayır lokması hep böyle oluyor.

- İçimizdeki boşluk ha? Çok anlamlıymış…

Kadın tekrar ayağa kalkıp kuyrukta bekleyenlere lokma dağıtmaya devam etti. İki saat içinde koca tencere hamur pişirilip dağıtılmıştı.

Kadın o sıcakta ocağın başında terleyen delikanlıya ve yanındakine teşekkür edip ödemeyi nereye yapacağını sordu. Delikanlı omuzundaki havlu ile elini yüzünü kurulayıp babasını işaret etti.

Adam ödemeyi almadan önce plastik kaba koyduğu kalan birkaç lokmayı çatalıyla birlikte kadına uzattı. Kadın teşekkür edip geri çevirdi.

- Ruhlarına lokma döktürdünüz ama tadına dahi bakmadınız. Paket yapayım mı?

- Hayır. İstemiyorum. Ama bana nereye bakmam gerektiğini gösterdiği için size, daha doğrusu rahmetli ustanıza teşekkür ediyorum.

- Önemli değil. Yine de anne babanız için lokma döktürüp uzak durmanızı anlayabilmiş değilim. Pek karşılaştığım bir durum değil.

- Onlar benim gerçek annem ve babam değil.

- Nasıl yani?

- Nüfusta anne ve babam görünüyorlar. İstenmeyen bir gebeliğin ürünü olarak beni dünyaya getiren kadın doğumevinde bebeğe aile bulunmazsa çaresiz kalıp katil olacağını söylüyor. Ebeler sağa sola haber salıp çocuğa aile arıyorlar. Velhasıl rahmetli anne ve babam beni alıp nüfuslarına geçiriyor hatta yine o ebelerin yardımıyla evde doğum yapmış gösteriyorlar.

- Ne var bunda?

- Annem beni 43 yaşında evde doğurmuş oluyor. Babam o sırada 50 yaşında. Beni yetiştirebilmek için tüm sosyal çevrelerini bırakıp bu ücra kasabaya yerleşip yeni bir hayata başlıyorlar. Gerçek anne ve babamın kim olduğunu hiç bir zaman öğrenemedim. Aile olarak bildiğim insanların belki de çoktan bitmiş birlikteliklerinin ortasındaki boşluğu doldurmaktan başka bir işe yaradığımı sanmıyorum. Babamı 7 yaşında kaybediyorum. Annem ise benimle hayata tutunuyor. Yıllar sonra anneme ameliyat için kan gerektiğinde kan gruplarımızdaki uyuşmazlığı fark edip araştırmaya başlıyorum. Doğum belgelerimi bulup işin üstüne gideceğimi söyleyince gerçeği öğreniyorum.

- İyi de size sahip çıkıp anne baba olmuşlar. Daha ne istiyorsunuz?

- Emeklerini inkâr edemem. Ama ben önce evliliklerinin, babam öldükten sonra da annemin hayatında az önce sözünü ettiğiniz boşluğu doldurmaktan başka bir işe yaramadım. İstenmeyen, hatta yok olsun istenen ve ancak başkalarının hayatlarındaki bir boşluğu doldurabilecek kadar anlamı olan bir hayatı yaşamayı kabullenmekte hep zorlandım. Hep kendime kızıp durdum. Bana iyi ki ustanızdan söz ettiniz.

- Anlamadım.

- Rahmetli ustanızın lokma için söyledikleri bu güne kadar yaşadıklarıma değil yaşamadıklarıma bakmam gerektiğini işaret etti. Başkalarının hayatında doldurduğum yere bakıp boş boş hayıflanmak yerine kendi içimdeki o devasa boşluğa bakmam gerektiğini fark ettim. “Lokmayı dağıtan gerçekte başkaları için değil kendi için dağıtır” derken haklıydınız. Tadına bakmasam da bugün burada olanlar bana yetti. Hakkınızı helal edin.

Bu sözlerden sonra ödemeyi uzattı. Adam pek anlamasa da parayı cebine yerleştirirken “siz de helal edin” diye yanıt verdi. Adam oğluna kalan lokmaları paketlemesini söyledi. Paketi kadına uzattı. Kadın istemediğini söyleyince ?Tamam yemeyin ama yanınızda bulunsun. Belki bir ara aklınıza düşer ortasındaki boşluğun tadını merak edersiniz? diyerek kadının eline tutuşturdu.

Mehmet Uhri

This entry was posted on Cuma, Ekim 25th, 2019 at 15:04 and is filed under Yaşayan mekanlar. You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.